Ograniczenie ryzyka w czasach kryzysu

Statystycznie najliczniejszą grupą przedsiębiorców w Polsce są jednoosobowe działalności gospodarcze. Czy prowadzenie działalności w takiej formie jest bezpieczne w czasach kryzysu?

Epidemia SARS-CoV-2 wpłynęła negatywnie na wiele gałęzi biznesu. Obecny rok będzie prawdopodobnie pełny wyzwań. Część firm może nie przetrwać na rynku. Warto zastanowić się, jak z pozoru proste decyzje biznesowe mogą wpłynąć na bezpieczeństwo prowadzenia firmy i uchronić majątek – jej i jego właściciela. Doskonale widać to na przykładzie porównania jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG) i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością –oczywiście porównując te formy prowadzenia biznesu w dużym uproszczeniu.

Bezpieczeństwo – odpowiedzialność za zobowiązania.

W przypadku JDG odpowiedzialność właściciela firmy wobec wierzycieli jest praktycznie totalna. W przypadku problemów płatniczych przedsiębiorca będzie odpowiadał za zobowiązania całym swoim majątkiem (tym „firmowym” i „osobistym”), a jeżeli nie zadbał o rozdzielność majątkową z małżonkiem – w przypadkach określonych przepisami prawa – istnieje możliwość rozszerzenia odpowiedzialność o majątek małżonka. Ryzyko jest w tym przypadku spore. Inaczej rzecz ma się w przypadku spółki z o.o. Wspólnicy spółki nie ponoszą odpowiedzialności za jej zobowiązania. Za zobowiązania odpowiada spółka i subsydiarnie jej członkowie zarządu. Odpowiedzialność członków zarządu nie jest bezwzględna (art. 299 k.s.h.) – w praktyce można ją wyłączyć, o ile spółka jest zarządzana w sposób przemyślany. Zdecydowanie prościej o ochronę majątku.

ZUS

Prowadzenie JDG wiąże się z koniecznością płacenia składek na ubezpieczenie społeczne. W przypadku spółki z o.o. – o ile nie jest to spółka jednoosobowa – istnieje możliwość uniknięcia płacenia składek ZUS.

Opodatkowanie

JDG pozwala na wybór formy opodatkowania PIT – dla uproszczenia – między skalą podatkową (17%/32%) a podatkiem liniowym (19%), pomijając np. ryczałt. W przypadku spółki podatki mogą okazać się nieznacznie wyższe. Tzw. mała spółka z o.o. (roczny przychód do 2 mln EUR) ma możliwość stosowania stawki CIT obniżonej do 9%. Zyski kapitałowe (np. dywidenda wypłacana wspólnikom) będą opodatkowane dodatkowo podatkiem 19%.

Rachunkowość

Prowadzenie JDG może być mniej kosztowne, o ile skala działalności pozwala na uproszczone księgowanie w ramach księgi przychodów i rozchodów. W przypadku spółki z o.o. istnieje obowiązek prowadzenia pełnej księgowości – prowadzenia ksiąg handlowych, które wypadałoby powierzyć profesjonalnemu księgowemu. Podsumowując – decydującym kryterium wyboru formy prowadzonego biznesu powinno być ryzyko. Prawidłowo prowadzona spółka z o.o. pozwala je znacząco ograniczyć. Ewentualna różnica w kosztach prowadzenia JDG a spółki z o.o. nie powinna być jedynym czynnikiem decydującym o formule prowadzonego biznesu. Koszty te mogą przybrać rozmiar akceptowalny, a ewentualne bankructwo JDG może skutkować koniecznością spłaty zobowiązań przez długie lata.

Sławomir Wojciechowski