Sieć Badawcza Łukasiewicz jako katalizator współpracy nauki i biznesu na przykładzie ITECH Instytut Innowacji i Technologii.
Współpraca nauki z biznesem jest kluczowym czynnikiem napędzającym rozwój innowacyjnej gospodarki. W Polsce jednak relacje między tymi sektorami wciąż napotykają na bariery. Przedsiębiorstwa często nie są świadome potencjału naukowego, a uczelnie i instytuty badawcze potrzebują skuteczniejszych mechanizmów wdrażania wyników swoich badań do praktyki rynkowej. Sieć Badawcza Łukasiewicz powstała jako odpowiedź na te wyzwania, oferując kompleksowe wsparcie w zakresie innowacji, badań i rozwoju technologii.
Dane rynkowe wskazują na stały odnotowany wzrost liczby małych i średnich przedsiębiorstw angażujących się w działalność B+R. Jednak mimo tego pozytywnego trendu, poziom innowacyjności polskich firm nadal pozostaje poniżej średniej europejskiej. Niemniej jednak, wyzwania związane z transferem technologii i wiedzy pozostają aktualne. Konieczne jest dalsze wzmacnianie mechanizmów współpracy oraz tworzenie sprzyjających warunków dla przedsiębiorstw do inwestowania w działalność B+R, aby w pełni wykorzystać potencjał innowacyjny polskiej gospodarki.
Sieć Badawcza Łukasiewicz to trzecia co do wielkości sieć badawcza w Europie, skupiająca 22 instytuty i zatrudniająca blisko 7000 pracowników, w tym czołowych specjalistów,
naukowców i inżynierów. Jej misją jest dostarczanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, które wspierają przedsiębiorstwa w optymalizacji procesów produkcyjnych, wprowadzaniu na rynek nowych produktów oraz zwiększaniu konkurencyjności poprzez wykorzystanie wyników najnowszych badań naukowych. Działalność Łukasiewicza koncentruje się na kluczowych dla gospodarki i społeczeństwa obszarach badawczych, takich zaawansowane technologie medyczne i diagnostyka przyszłości oraz transformacja cyfrowa, obejmująca rozwój sztucznej inteligencji, automatyzacji procesów oraz innowacyjnych systemów wspierających cyfryzację przemysłu. Równie istotnym kierunkiem działań
są badania nad zrównoważoną gospodarką i energią, które koncentrują się na technologiach wspierających odnawialne źródła energii, poprawie efektywności energetycznej
oraz opracowywaniu rozwiązań pozwalających na skuteczny recykling materiałów i ograniczenie wpływu przemysłu na środowisko. Sieć Badawcza Łukasiewicz odgrywa również kluczową rolę w rozwijaniu innowacji w obszarze inteligentnej mobilności, obejmującej zaawansowane technologie transportowe, elektromobilność oraz nowoczesne rozwiązania logistyczne i systemy zarządzania ruchem.
Na przestrzeni lat Sieć Łukasiewicz wypracowała liczne sukcesy we współpracy z przedsiębiorstwami, realizując przełomowe projekty w wielu branżach. Dzięki synergii nauki
i biznesu możliwe stało się opracowanie nowoczesnych materiałów kompozytowych, innowacyjnych metod magazynowania energii, a także zaawansowanych systemów wspierających automatyzację procesów przemysłowych. Przykładem efektywnego wykorzystania potencjału naukowego w praktyce jest rozwój nowoczesnych technologii bazaltowych, które dzięki inicjatywie Łukasiewicza znajdują zastosowanie w przemyśle budowlanym i lotniczym. Takie inicjatywy pokazują, że współpraca między nauką a biznesem, wspierana przez dobrze zorganizowane struktury badawcze i innowacyjne mechanizmy współdziałania, może przynieść realne korzyści zarówno przedsiębiorstwom, jak i całej gospodarce.
Jednym z instytutów wchodzących w skład Sieci Badawczej Łukasiewicz jest ITECH – Instytut Innowacji i Technologii, który specjalizuje się w wsparciu przedsiębiorstw w zakresie suwerenności technologicznej, technologii wodorowych, strategii komunikacyjnych oraz integracji patentowej. ITECH aktywnie angażuje się w budowanie relacji między nauką a przemysłem, oferując badania dostosowane do potrzeb nowoczesnych przedsiębiorstw. Przykładem udanej współpracy nauki i biznesu w ramach Łukasiewicz – ITECH jest Klaster Polskie Technologie Bazaltowe (KPTB) liczący obecnie około 50 członków to dynamiczna platforma współpracy nauki, biznesu oraz instytucji wspierających rozwój innowacyjnych technologii w obszarze bazaltu. Polska dysponuje bogatymi złożami bazaltu, co czyni ten surowiec strategicznym dla gospodarki. Zaletami bazaltu są jego wysoka wytrzymałość, odporność na korozję i niska emisja dwutlenku węgla podczas przetwarzania. Klaster skupia się na opracowywaniu i wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań dla sektora budowlanego, motoryzacyjnego, kosmicznego oraz rolnictwa. Działania te mają kluczowe znaczenie dla polskiej gospodarki, która coraz bardziej docenia unikalne właściwości bazaltu jako surowca o wysokiej trwałości i odporności na warunki ekstremalne.
Do grona członków klastra należą zarówno instytucje naukowe, jak i przedstawiciele biznesu oraz strategiczni partnerzy a udział instytutów Sieci Łukasiewicz oraz innych jednostek naukowych jest niezbędny dla rozwoju branży bazaltowej w Polsce z kilku powodów:
1 Transfer technologii: Instytuty naukowe wspierają rozwój nowych produktów i technologii bazaltowych, które mogą konkurować na rynkach międzynarodowych.
2 Współpraca badawcza: Realizacja projektów badawczo rozwojowych wymaga zaplecza laboratoryjnego oraz kompetencji naukowych, które zapewniają m.in. jednostki
Łukasiewicza.
3 Ekologia i zrównoważony rozwój: Ekspertyzy naukowe pomagają opracować ekologiczne technologie przetwarzania bazaltu, co wpisuje się w światowe trendy Klaster
KPTB angażuje się w liczne inicjatywy badawczo-rozwojowe, m.in.:
• Rozwój mączki bazaltowej jako nawozu rolniczego w tym tworzenie nawozów dedykowanych przykładowo dla winorośli czy buraka cukrowego – we współpracy z Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Nowych Syntez Chemicznych,
• Zbrojenia w tym zbrojenia rozproszone dla sektora budowlanego, które zwiększają trwałość konstrukcji we współpracy z Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych,
• Innowacyjne elementy hutnicze z wykorzystaniem kompozytów i tkanin bazaltowych – projekty Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Metali Nieżelaznych z przedstawicielami
biznesu,
• Projekty badawcze dla cementowni i producentów budowlanych dotyczące produkcji zaawansowanych betonów we współpracy z przedstawicielami biznesu,
• Kamizelki i ubrania ochronne z włóknami bazaltowymi –we współpracy z przedstawicielami biznesu
Działalność Sieci Badawczej Łukasiewicz, w tym ITECH, pokazuje, jak skutecznie można łączyć potencjał nauki i biznesu. Dzięki wsparciu w zakresie badań i rozwoju, przedsiębiorstwa zyskują dostęp do nowoczesnych technologii, unikalnej infrastruktury badawczej oraz ekspertów gotowych do współpracy. Innowacyjne projekty i programy realizowane przez instytuty Łukasiewicza przyczyniają się do zwiększenia konkurencyjności polskich firm oraz umacniają pozycję kraju na arenie międzynarodowej jako ośrodka zaawansowanych technologii.
Halina Sitko
Ekspertka z bogatym doświadczeniem. Specjalizuje się we
wdrażaniu strategii rozwoju przedsiębiorstw oraz budowaniu
długofalowych relacji biznesowych. Obecnie pełni funkcję Eksperta
ds. Rozwoju Biznesu oraz Kierownika Biura Klastra KPTB w Sieci
Badawczej Łukasiewicz – ITECH.
