Sukcesja w firmach rodzinnych to wyzwanie pełne emocji, często ignorowane lub źle planowane. Brak przygotowania może powodować problemy. Agata Kowalska, radczyni prawna, przedstawia narzędzia, które pomogą zapewnić płynne przekazanie władzy i majątku kolejnemu pokoleniu.
Zapewnienie płynnego przekazania władzy w firmie kolejnemu pokoleniu to temat, który często jest bagatelizowany, a jego zaniedbanie może prowadzić do poważnych trudności.
Dlaczego prawidłowo przeprowadzona sukcesja stanowi tak trudny proces? Wynika to najczęściej z braku wcześniejszego planowania oraz niekonfrontowania pomysłów i oczekiwań związanych z sukcesją z rodziną, współpracownikami czy partnerami biznesowymi. Brak świadomości, że sukcesja to nie jest zwykła zmiana w zarządzaniu firmą, sprawia, że jest ona obciążona dużym ładunkiem emocjonalnym. To właśnie te emocje sprawiają, że proces sukcesji jest wyzwaniem zarówno dla osoby przekazującej władzę, jak i dla sukcesorów.
W obliczu zmieniających się realiów gospodarczych, rosnącej konkurencji i wymagań prawnych, zapewnienie ciągłości i efektywne zarządzanie majątkiem wymaga nie tylko wizji, ale również odpowiednich narzędzi. Jak skutecznie przekazać dorobek życia przyszłym pokoleniom?
Testament
Testament to najprostsze narzędzie, które umożliwia precyzyjne określenie, kto zostanie spadkobiercą po zmarłym. Testament umożliwia również wprowadzenie precyzyjnego wskazania kto przejmie przedsiębiorstwo po śmierci jego właściciela. Bez niego dziedziczenie odbywa się zgodnie z ustawą, co często pro wadzi do podziału majątku między wielu spadkobierców, a to może prowadzić do trudności w zarządzaniu firmą. Testament w formie aktu notarialnego z zapisami windykacyjnymi zmniejsza ryzyko przyszłych sporów.
Umowa spółki
Sukcesję można również uregulować w umowie (statucie) spółki. Odpowiednie zapisy mogą określać, co stanie się z udziałami po śmierci jednego ze wspólników, a także jakie kroki mają zostać podjęte w celu zapewnienia płynnego zarządzania. Jednym z najważniejszych aspektów, które można uregulować w umowie spółki, jest sposób, w jaki spadkobiercy mogą wstąpić do spółki po śmierci właściciela udziałów. Taki zapis pozwala na płynne przejęcie firmy przez wybrane osoby, jednocześnie chroniąc interesy pozostałych wspólników.
Fundacja rodzinna
Fundacja rodzinna to szczególny wehikuł prawny umożliwiający gromadzenie, ochronę oraz zarządzanie majątkiem na rzecz wyznaczonych beneficjentów. Fundacja może być założona tylko przez osobę fizyczną, a wniesiony majątek może pochodzić tylko z zasobów prywatnych fundatora. Sama fundacja staje się niezależnym podmiotem prawnym po zarejestrowaniu w rejestrze fundacji rodzinnych.
Fundator ustala zasady funkcjonowania fundacji, określając składniki majątku, które wnosi do fundacji, cele statutowe oraz prawa i obowiązki beneficjentów. Dzięki temu może zabezpieczyć majątek przed ryzykami związanymi z podziałem w wyniku dziedziczenia i precyzyjnie określić zasady korzystania z majątku przez beneficjentów, co zmniejsza ryzyko
konfliktów. Majątek zgromadzony w fundacji jest chroniony przed roszczeniami osób trzecich, co stanowi istotny element ochrony kapitału rodzinnego.
Fundacja nie tylko przechowuje majątek, ale także powinna go pomnażać, inwestując w aktywa, takie jak nieruchomości, papiery wartościowe lub inne instrumenty finansowe. Może również pełnić rolę wspólnika lub akcjonariusza w spółkach, dzięki czemu wypracowane zyski trafią bezpośrednio do fundacji, a następnie mogą być reinwestowane.
Przy odpowiednim zaplanowaniu struktury fundacji, jej celów i zasad działania, fundacja rodzinna staje się skutecznym sposobem ochrony majątku oraz realizacji długoterminowych celów rodziny.
Doradza przy zakładaniu i działalności fundacji rodzinnych,
fuzjach i przejęciach w Polsce i zagranicą, inwestycjach VC
i PE, reorganizacjach, podziałach i przekształceniach spółek.
