Postępowanie restrukturyzacyjne – jak może pomóc firmie?

Postępowanie restrukturyzacyjne to taki typ postępowania sądowego, w którym przedsiębiorca składając wniosek o jego wszczęcie rozpoczyna proces oddłużania firmy.

Jest on ściśle określony przez poszczególne przepisy prawa i w ramach tego procesu w zależności od sytuacji przedsiębiorstwa do wyboru mamy na chwilę obecną 5 typów postępowań. Jest to rozwiązanie tylko dla przedsiębiorców a nie dla osób fizycznych. Poniżej ich krótka charakterystyka:

1. Zatwierdzenie układu

Polega na tym, że dłużnik samodzielnie ustala z wierzycielami plan układowy. Rolą doradcy restrukturyzacyjnego jest zatwierdzenie go przed sądem. Zatwierdzenie układu nie oznacza jednak redukcji zadłużenia i często nie dotyka nawet spornych wierzytelności.

2. Przyśpieszone postępowanie układowe

Tu doradca restrukturyzacyjny odgrywa znacznie większą rolę. Jego zadaniem jest stworzenie całego planu układowego, przeprowadzenia głosowania wierzycieli oraz działanie w celu zawieszenia postępowania egzekucyjnego.

3. Postępowanie układowe

Doradca restrukturyzacyjny ma podobne zadania jak w postępowaniu przyspieszonym. Największą różnicą jest to, że wierzyciel zostaje ujęty w spisie wierzytelności i ma prawo zgłoszenia sprzeciwu w postępowaniu sądowym.

4. Postępowanie sanacyjne

Całkowitą kontrolę nad firmą przejmuje syndyk. Ma on prawo ingerencji w wewnętrzne sprawy firmy, także umowy handlowe oraz prawo pracy. Postępowanie to jest dość rygorystyczne.

5. Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne

To najszybsze z tych 5 typów postępowań. Dzięki niemu dłużnik zyskuje 4-miesięczną ochronę przed egzekucją. Największą zaletą tego rozwiązania jest to, że skutki jego wdrożenia widoczne są niemal od razu. Pozwala ono na zablokowanie egzekucji komorniczej czy odblokowanie zajętego rachunku bankowego. Z uwagi na fakt, iż będzie on dostępny tylko do końca czerwca 2021 roku oraz to, że 80% wszystkich wszczętych postępowań w ostatnim półroczu to uproszczone postępowanie chciałbym na nim właśnie się skupić, gdyż jest najbardziej atrakcyjną formą pomocy w tym obszarze. Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – najważniejsze informacje Po pierwsze, w odróżnieniu od wcześniejszych typów tu postępowanie wszczęte zostaje na podstawie ogłoszenia w MSiG przez licencjonowanego doradcę restrukturyzacyjnego. W tym miejscu zaznaczam, że pojawiło się wiele firm na rynku chcących świadczyć tego typu usługę nie posiadając takich uprawnień. Decyzję o wszczęciu podejmuje doradca a nie sąd dzięki czemu proces ogłoszenia w MSiG jest maksymalnie skrócony (do 2tygodni).

Od dnia ogłoszenia w monitorze przedsiębiorca otrzymuje ustawową 4-miesięczną ochronę przeciwegzekucyjną. To oznacza, że:

– czynności egzekucyjne jak licytacje komornicze zostają zawieszone

– postępowania sądowe przeciwko dłużnikowi także są zawieszane

– nie mogą zostać wypowiedziane kluczowe umowy jak leasingi, pojazdy i maszyny nie będą zabierane przez leasingodawcę

– dłużnik może korzystać z konta bez obawy przed jego dalszym zajęciem

W tym czasie (4 miesiące) dłużnik wraz z doradcą restrukturyzacyjnym musi przedłożyć wcześniej stworzony plan restrukturyzacyjny

czyli nowy plan na spłatę swoich zobowiązań. Taki plan może uwzględniać w zależności od sytuacji ekonomicznej i prawnej dłużnika

następujące elementy:

– redukcja salda zadłużenia wszystkich zobowiązań nawet o 70%

– zmniejszenie rat miesięcznych jakie obecnie musi przedsiębiorca regulować

– stworzenie grup wierzycieli

– harmonogram spłat uwzględniający np. dużo niższą ratę na początku

Aby taki układ został zatwierdzony przez sąd, wcześniej wierzyciele głosują nad nim. Układ zostaje przegłosowany jeśli zgodzą się 2/3 głosujących. W tej sytuacji plan zatwierdza sąd a doradca restrukturyzacyjny zostaje nadzorcą sądowym na cały okres realizacji planu.

Aby zobrazować ten proces przedstawię 3 różniące się od siebie przykłady postępowań jakie prowadzimy, gdzie plany układowe zostały zatwierdzone.

Przykład 1

Przedsiębiorca o łącznej sumie zadłużenia/zobowiązań ponad 3 mln zł. Jego wierzyciele to ok.180 podmiotów i os.fizycznych.

W tym zobowiązania wobec banków to ok. 1,7 mln zł. Warunki jakie zostały przyjęte:

– redukcja zadłużenia wobec największych wierzycieli na poziomie 50%

– redukcja zadłużenia u wierzycieli z roszczeniami pomiędzy 10-50 tys. zł na poziomie 25%

– brak redukcji wobec najmniejszych wierzytelności

– okres spłaty wszystkich zobowiązań to 10 lat

Przykład 2

Przedsiębiorca o łącznej sumie zadłużenia/zobowiązań 700 tys. zł. Jego wierzyciele to same banki. Warunki jakie zostały przyjęte:

– redukcja zadłużenia o 25% u wszystkich podmiotów

– okres spłaty to 7 lat

Przykład 3

Przedsiębiorca o łącznej sumie zadłużenia 11 mln zł. Zobowiązania wobec banków to ok.4 mln zł, wobec innego przedsiębiorcy 4 mln zł i 3 mln wobec pozostałych. Warunki jakie zostały przyjęte:

– brak redukcji jakiegokolwiek ze zobowiązań

– wydłużenie spłaty na okres 9 lat

W tym przypadku przedsiębiorcę interesował właśnie taki układ i taki mógł być wypracowany, jednocześnie firma normalnie funkcjonowała dzięki zawieszeniu egzekucji komorniczej.

Pamiętajmy, że na warunki planu układowego wpływa wiele czynników takich jak:

– wartość zadłużenia

– wartość majątku

– struktura zobowiązań (typy wierzycieli)

– charakterystyka prowadzonej działalności

Z tego powodu nie można ocenić warunków planu bez dokładnej analizy dokonanej przez licencjonowanego doradcę restrukturyzacyjnego. Taka ocena jest realizowana przed złożeniem przez niego wniosku o ogłoszenie do MSiG. Dodatkowo wspomnieć należy, że zobowiązania wobec ZUS nie podlegają redukcji a jedynie rozbiciu na dłuższy okres, np. na 6 lat. Czasami zdarza się, że przedsiębiorca jak firmy transportowe funkcjonuje tylko dzięki leasingowanym pojazdom. W sytuacji zagrożenia wypowiedzeniem tych umów firma praktycznie przestałaby funkcjonować. Dzięki temu rozwiązaniu możemy wstrzymać działania windykacyjne a firma działa w sposób niezakłócony. Opisana wyżej forma oddłużenia jaką dał nam ustawodawca dzięki swoim niewątpliwym atutom w zakresie ochrony dłużnika może też być wykorzystana przez przedsiębiorców, którzy z rozmysłem z niej skorzystali w celu pokrzywdzenia wierzycieli. W takich sytuacjach wierzycielowi przysługuje prawo zaskarżenia układu lub złożenia wniosku o uchylenie skutków postępowania. Pamiętajmy, że do postępowania restrukturyzacyjnego kwalifikują się firmy, które jeszcze rokują na odbudowę lub wiedzą, że w niedalekim czasie mogą się pojawić problemy. O tym jednak czy przedsiębiorstwo kwalifikuje się czy nie, decyduje licencjonowany doradca restrukturyzacyjny. Liczę, że w miarę możliwości objaśniłem na czym polega postępowanie restrukturyzacyjne i jakie realne korzyści może ono za sobą nieść.

Dariusz Orzechowski